Niebo nad Szczecinem w marcu 2024

W Szczecinie i okolicach pierwszego marca Słońce wzejdzie o 6:47, a zajdzie o 17:41. Dzień będzie trwał 10 godzin 54 minut. Natomiast ostatniego dnia marca wschód Słońca (już według czasu letniego, obowiązującego od 31 marca, od godz. 2:00 zmienionej na 3:00) nastąpi o 6:35, a zachód o 19:36.

20 marca o godz. 04:07 rozpocznie się astronomiczna wiosna. Słońce wejdzie w znak Barana i znajdzie się w punkcie równonocy wiosennej, który jest miejscem przecięcia się płaszczyzny ekliptyki z równikiem niebieskim. W tym dniu Słońce wschodzi dokładnie na wschodzie, a zachodzi na zachodzie. Potocznie mówi się, że następuje wtedy zrównanie dnia z nocą, jednak występowanie zjawiska refrakcji oraz rozmiary kątowe Słońca powodują że dzień jest nieco dłuższy. 20 marca dzień w Szczecinie będzie trwał około 12 godzin i 14 minut, a nasza dzienna gwiazda podczas górowania wzniesie się nad horyzont na wysokość 36,7°.

Księżyc

W marcu kolejność faz Księżyca będzie następująca:

  • 03-03 16:24 – III Kwadra
  • 10-03 10:00 – Nów
  • 17-03 05:11 – I Kwadra
  • 25-03 08:00 – Pełnia

11 marca kilkanaście minut po zachodzie Słońca możemy spróbować odnaleźć nisko nad zachodnim widnokręgiem, bardzo wąski sierp Księżyca (oświetlenie: 2%) w złączeniu z Merkurym (koniunkcja o godzinie 3:36, separacja 1º). Dwa dni później na wieczornym niebie będzie widoczny Księżyc (oświetlenie: 15%) w złączeniu z Jowiszem (koniunkcja 14.03 o 2:06, separacja 4º). Pomiędzy Księżycem a odległym od niego o 11 stopni Jowiszem, 14 marca wieczorem, za pomocą lornetki możemy odszukać Urana (jego koniunkcja z Księżycem 14.03 o 12:36, separacja 3º).

Księżyc podczas wędrówki po nieboskłonie znajdzie się 3 marca nad ranem w pobliżu Antaresa
z konstelacji Skorpiona, nocą z 17 na 18 marca będzie w gwiazdozbiorze Bliźniąt w okolicach Polluksa i Kastora, a 26 marca po godzinie 20:00 zobaczymy go w gwiazdozbiorze Panny w bardzo bliskim złączeniu (0,5°) ze Spiką.

Planety

W niedzielę 24 marca Merkury osiągnie maksymalną wschodnią elongację 18 o 48′. Wiąże się to z najlepszymi warunkami obserwacyjnymi najbliższej Słońcu planety. Kiedy planety dolne, czyli Merkury i Wenus, są w elongacji wschodniej, znajdują się wtedy na wschód od Słońca, więc wschodzą i zachodzą później niż Słońce. Dzięki temu możliwe jest obserwowanie tych planet tuż po zachodzie Słońca, kiedy jeszcze znajdują ponad horyzontem. Czas dobrej widoczności Merkurego rozpocznie się 15 marca i potrwa do końca miesiąca. Na wieczornym niebie nadal będzie widoczny jasny Jowisz oraz za pomocą lornetki Uran. Na początku marca Wenus będzie pojawiać się nad wschodnim horyzontem około pół godziny przed wschodem Słońca jednak od połowy miesiąca będzie znikać w jego promieniach.

Gwiazdy i gwiazdozbiory

Przez kolejne marcowe wieczorymożemy obserwować, jak zimowe konstelacje ustępują miejsca wiosennym. Bardzo późnym wieczorem, Orion, Bliźnięta i Byk zmierzają ku horyzontowi na zachodnim niebie. Przez prawie cały miesiąc nocą nad naszymi głowami znajdować się będzie gwiazdozbiór Wielkiej Niedźwiedzicy. W Szczecinie, podczas bezchmurnych nocy, w zenicie będzie można bez trudu dostrzec Wielki Wóz, który jest asteryzmem tego gwiazdozbioru.

Na południowej stronie nieba dostrzeżemy m.in. Lwa. Gwiazdozbiór ten znaleźć można przy pomocy gwiazd przedniej ścianki skrzyni Wielkiego Wozu, przedłużając odległość między nimi dziesięciokrotnie w kierunku południowym. Najjaśniejszą gwiazdą konstelacji Lwa jest Regulus, będący układem dwóch gwiazd obiegających wspólny środek masy. Lew na początku marca góruje o północy na wysokości około 55°. Z kolei nad wschodnim horyzontem odnaleźć można gwiazdozbiory Panny, Wolarza, Korony Północnej i Herkulesa.

Na nocnym niebie warto odszukać rozległy asteryzm utworzony przez jasne gwiazdy: Wegę z gwiazdozbioru Lutni, Arktura z Wolarza, Kapellę z Woźnicy i Procjona z Małego Psa.

Międzynarodowa Stacja Kosmiczna

Do 6 marca przeloty ISS nad Szczecinem będą widoczne nad ranem. Stacja ponownie pojawiać się
będzie od 14 marca do 30 marca w godzinach wieczornych. ISS widoczna jest na niebie jako jasny
punkt szybko przemierzający nieboskłon. Dokładne godziny przelotów znajdziemy na stronie
https://heavens-above.com.

Opracowanie: Jolanta Olejniczak
Foto: Jakub Roszkiewicz

Marcin Biskupski

Przekaż 1,5% podatku
na szczecińską astronomię!

Nie wiesz na co przekazać 1,5% Twojego podatku?
Pomóż nam stworzyć astronomiczny program edukacyjny dla Szczecina!