Niebo nad Szczecinem w kwietniu 2024

W Prima Aprilis Słońce wzejdzie nad Szczecinem o godzinie 6:32, a zajdzie o 19:38. Natomiast 30 kwietnia dzień rozpocznie się o 5:27, a zakończy o 20:30 i będzie trwał już ponad 15 godzin!

Księżyc

W kwietniu kolejność faz Księżyca będzie następująca:

  • 02-04, 05:15 – III Kwadra
  • 08-04,20:21 – Nów
  • 15-04,21:13 – I Kwadra
  • 24-04,01:49 – Pełnia

Nad ranem 6 kwietnia wąski sierp Księżyca zbliżającego się do nowiu znajdzie się przed wschodem Słońca o godz. 6:00 w odległości 2°50’od Marsa oraz 4°18’ od Saturna. 10 kwietnia wieczorem „młody” Księżyc zobaczymy w odległości 3°10’ od zachodzącego Jowisza (koniunkcja o 23:12, separacja 3°45’) oraz 3° od Urana. 

Księżyc podczas wędrówki po nieboskłonie znajdzie się wieczorem 11 kwietnia w pobliżu Plejad,15 kwietnia będzie świecił w gwiazdozbiorze Bliźniąt w okolicach Polluksa, a po trzech kolejnych dniach przez dwie noce będzie przebywał w konstelacji Lwa w pobliżu gwiazdy Regulus. 23 kwietnia nad ranem Srebrny Glob znajdzie się w gwiazdozbiorze Panny w bardzo bliskim złączeniu (0,8°) ze Spiką, zaś po północy 27 kwietnia będzie widoczny obok Antaresa.

8 kwietnia gdy Księżyc znajdzie się w nowiu i nastąpi niewidoczne w Polsce zaćmienie Słońca. Faza całkowitego zaćmienia rozpocznie się około 16:41UTC (18:41 naszego czasu letniego) w środkowej części Oceanu Spokojnego, 1730 km na północny-wschód od wysp archipelagu Tuamotu w Polinezji Francuskiej. Pas całkowitego zaćmienia Słońca przetnie Północną Amerykę od zachodniego Meksyku do wschodniej Kanady, przemierzając USA od południowego Teksasu do północnego Maine. Cała Północna Ameryka doświadczy co najmniej częściowego zaćmienia Słońca. Zaćmienie zakończy się 8 kwietnia o godzinie 19:53 UTC (21:53 naszego czasu letniego) na wschodnim Atlantyku. Na transmisję z zaćmienia możemy najbardziej liczyć między 20:10, a 21:45 naszego czasu, gdy cień Księżyca będzie przechodził przez Amerykę Północną.

Planety

Przez cały kwiecień na wieczornym niebie bez trudu odnajdziemy jasno świecącego Jowisza, jednak pod koniec miesiąca gazowy olbrzym będzie zachodził już około 21:30. Kwadrans przed 22:00, 20 i 21 kwietnia, możemy spróbować odnaleźć za pomocą lornetki Urana odległego od Jowisza o 31’(koniunkcja 21.04 o 05:09, separacja 0°30’).Wenus pełniąca rolę Jutrzenki z każdym dniem coraz bardziej będzie chować się w promieniach wschodzącego Słońca i w drugiej połowie miesiąca stanie się dla nas niewidoczna. 3 kwietnia Wenus i Neptun (8 mag) znajdą się w bliskiej odległości od siebie (koniunkcja o 15:11, separacja 0,3°).Przez cały kwiecień na porannym niebie, poprzedzając wschód naszej dziennej gwiazdy, pojawiać się będzie Mars i Saturn. Planety te zobaczymy bardzo blisko siebie rano 11 kwietnia (koniunkcja 10.04 o 22:38, separacja 0,5°). 29 kwietnia Neptun (widoczny za pomocą lornetki lub teleskopu) wzejdzie o 4:37, a minutę po nim Mars. Odległość między nimi wyniesie około 0,05° (koniunkcja o 06:31, separacja 0,03°).

Gwiazdozbiory, „spadające gwiazdy” i kometa

Na kwietniowym nocnym niebie okazale prezentować się będą wszystkie wiosenne konstelacje m.in. Lew, Panna i Wolarz. Spica (Kłos), najjaśniejsza gwiazda Panny, wraz z Regulusem w Lwie i Arkturem w Wolarzu tworzą tak zwany trójkąt wiosenny. Na północnej stronie nieba dostrzeżemy gwiazdy układające się w charakterystyczną literę „W”, czyli Kasjopeję, a obok niej Perseusza. W późnych godzinach wieczornych w kwietniu wschodzą już gwiazdozbiory letnie, z których najbardziej znane to Lutnia, Łabędź i Orzeł.

W połowie miesiąca swoją aktywność rozpoczyna rój meteorów zwany Lirydami. Maksimum tego znanego od starożytności roju przypada w tym roku w nocy z 21 na 22 kwietnia, a jego aktywność kształtuje się na poziomie ZHR=18, oznacza to, że na bezchmurnym niebie z dala od miejskich świateł możemy dostrzec do 18 meteorów w ciągu godziny. Lirydy są pozostałością komety Thatchera (C/1861 G1) odkrytej w 1861 roku. Jest to kometa długookresowa, obiegająca Słońce co 415 lat. Radiant roju znajduje się na pograniczu konstelacji Lutni i Herkulesa.

Do 20 kwietnia, niedługo po zachodzie Słońca, ponad zachodnim horyzontem możemy spróbować odnaleźć kometę 12P/Pons-Brooks, której okres orbitalny wynosi około 71 lat. Kometę tę odkryli astronomowie Jean-Louis Pons (21 lipca 1812) oraz William Robert Brooks (2 września 1883), który dostrzegł ją podczas ponownego zbliżenia do Słońca i udowodnił, że jest to ten sam obiekt. Podczas obecnego powrotu najbliżej Słońca kometa znajdzie się 21 kwietnia. Jest ona jedną z najjaśniejszych znanych nam komet. Szacuje się że 8 kwietnia może osiągnąć jasność bliską 4 mag. 10 kwietnia czeka nas koniunkcja komety 12P/Pons-Brooks z Jowiszem, Uranem i Młodym Księżycem. Przewidywana jasność umieszcza ją w zakresie możliwej dostrzegalności nieuzbrojonym okiem. Jednak w okresie maksimum blasku będzie ona widoczna niezbyt wysoko przy częściowo rozświetlonym po zmroku niebie, co najpewniej uniemożliwi jej postrzeganie bez przyrządów optycznych. Najlepiej planować obserwacje z miejsc z dobrym dostępem do zachodniej części nieba, bez zabudowań i przeszkód oraz świateł, które uniemożliwią polowanie na kometę. Obserwacje od 11 kwietnia będzie z każdym dniem coraz bardziej utrudniało światło Księżyca oraz coraz później zapadający zmierzch.

Aktualne informacje o położeniu komety 12P/Pons-Brooks i jej jasności można znaleźć na stronie: https://theskylive.com/comets lub https://heavens-above.com/.

Międzynarodowa Stacja Kosmiczna (ISS)

Międzynarodowa Stacja Kosmiczna będzie widoczna dopiero od 23 kwietnia, nad ranem. Wszystkie przeloty ISS i innych satelitów znajdują się na stronie: https://heavens-above.com.

Opracowanie: Jolanta Olejniczak

Marcin Biskupski