Pierwszego maja w Szczecinie i okolicach Słońce wzejdzie o 5:25, a zajdzie o 20:32. Natomiast ostatni dzień maja będzie trwał 16 godzin i 40 minut i rozpocznie się o 4:40, zaś zakończy o 21:20. W Polsce w miesiącach wiosenno-letnich, przez pewien czas nie ma nocy astronomicznej, gdyż po zmierzchu astronomicznym następuje bezpośrednio świt astronomiczny (Słońce nie schodzi pod horyzont poniżej 18 stopni). W zależności od szerokości geograficznej trwa to od 23 do 88 dni w pobliżu momentu przesilenia letniego. W naszych okolicach „białe noce” astronomiczne rozpoczną się 13 maja i potrwają do 28 lipca.
Księżyc
W maju kolejność faz Księżyca będzie następująca:
- 04-05 15:52 – I Kwadra
- 12-05 18:56 – Pełnia
- 20-05 13:59 – III Kwadra
- 27-05 05:02 – Nów
W majowe wieczory i noce będziemy mogli oglądać Księżyc w bliskim sąsiedztwie następujących planet:
- Marsa -3.05 (oświetlenie: 42%), po zachodzie Słońca w odległości około 4°, obiekty będą widoczne coraz bliżej siebie aż do zachodu planety (4.05, około 2:40 w odległości 1°3´)
- Saturna- 23.05 (oświetlenie 33%), po wschodzie planety, około 3:30 w odległości około 6,5°,
- Neptuna- 23.05 (oświetlenie: 22%), o 3:30 w odległości około 4,5° (potrzebna lornetka)
- Wenus -24.05 (oświetlenie: 13%), w odległości około 4°.
Wieczorem 2 maja Księżyc będzie świecił na tle Bliźniąt,w okolicach Polluksa, 5 maja znajdzie się w konstelacji Lwa, obok gwiazdy Regulus, 13 maja po godzinie 23 Srebrny Glob pojawi się nad południowo-wschodnim horyzontem wraz z Antaresem należącym do gwiazdozbioru Skorpiona.
Planety
W maju zaraz po zachodzie Słońca dostrzeżemy na wieczornym niebie Jowisza i Marsa, a Urana za pomocą lornetki odnajdziemy w konstelacji Byka. Pod koniec miesiąca Jowisz będzie zachodził już po godzinie 22:30. 4 maja możemy wieczorem oglądać Marsa na tle gromady M44, zwanej również jako Żłóbek. Warto oglądać Marsa w sąsiedztwie M44 już od 1 maja, gdy Księżyc będzie przed pierwszą kwadrą. 3 maja o godzinie 23:00 obok siebie będą Mars, Księżyc i M44. Przez cały miesiąc przed świtem nad wschodnim horyzontem dostrzeżemy Wenus i Saturna, a za pomocą lornetki lub teleskopu możemy odnaleźć tam także Neptuna. Na początku miesiąca będzie on blisko Wenus, 3 maja już godzinę przed świtem za pomocą lornetki lub teleskopu można próbować go odnaleźć dwa stopnie poniżej Wenus. Pod koniec maja Neptun znajdzie się w pobliżu Saturna.
Gwiazdy, gwiazdozbiory, roje meteorów oraz kometa
Podczas astronomicznych „białych nocy”nad północnym horyzontem możemy dostrzec jasną poświatę słoneczną, a niebo nawet na chwilę nie robi się idealnie ciemne. Mimo że nie zapada zupełna i ciemna noc astronomiczna, na niebie możemy bez trudu dostrzec jasne gwiazdy, a na obszarach słabo zabudowanych i nieoświetlonych również słabiej świecące gwiazdy. Nie dostrzeżemy wiec większej różnicy.
W maju na niebie nadal dominują Lew, Panna oraz Wolarz. Jasny czerwony Arktur z konstelacji Wolarza góruje w południku i jest on trzecią co do jasności gwiazdą nocnego nieba. Łatwo go odnaleźć przedłużając w dół łuk dyszla Wielkiego Wozu. Poniżej Arktura znajdziemy jasną Spikę. Na wschód od Wolarza świeci Korona Północna, a nad Lwem widnieje Mały Lew. Blisko zenitu można zauważyć Psy Gończe. Na północnym zachodzie odnajdziemy jasno świecącą Kapellę w gwiazdozbiorze Woźnicy.
Na początku maja dobrze widoczne będą Eta Akwarydy. Maksimum roju wystąpi w tym roku 6 maja o piątej rano, zaś aktywność przewidywana jest na poziomie ZHR=50. Eta Akwarydy to pyłowo-lodowy „gruz” uwolniony z komety Halleya podczas jej przelotów w pobliżu Słońca. Radiant tego roju meteorów znajduje się w gwiazdozbiorze Wodnika, który wschodzi ponad horyzont po godzinie drugiej w nocy. Można wtedy obserwować meteory poruszające się w górę, a prędkość z którą wpadają w atmosferę Ziemi osiąga wartość 66 km/s. Tak szybkie obiekty mogą pozostawiać na niebie długie, błyszczące ślady utrzymujące się nieraz kilkanaście sekund.
Meteory z roju Camelopardalidów będzie można z kolei obserwować na niebie w nocy z 23 na 24 maja. Ich ZHR (zenitalna liczba godzinna), czyli liczba meteorów, jaką będzie można zaobserwować w ciągu godziny, jest nieokreślona – nie wiadomo więc, z jaką częstotliwością będą spadać. To stosunkowo nowy rój i związany jest on z kometą 209P/LINEAR. Radiant roju znajduje się w gwiazdozbiorze Żyrafy (Camelopardalis).
Międzynarodowa Stacja Kosmiczna
Międzynarodową Stację Kosmiczną można będzie oglądać prawie przez cały miesiąc, bo aż do 25 maja. Do 9 maja widoczna będzie po północy lub nad ranem, ale jeszcze od tego samego dnia przeloty zaczną być widoczne późnymi wieczorami i we wczesnych godzinach nocnych (do około pierwszej po północy). Podczas kilku majowych nocy będziemy mogli obserwować nawet kilka przelotów. Stacja będzie wyłaniać się zza widnokręgu w okolicach zachodu, by przez kilka minut przemierzać niebo w kierunku geograficznego wschodu.
Dokładne godziny przelotów znajdują się na stronie https://heavens-above.com.
Opracowanie: Jolanta Olejniczak