Monthly Archives: czerwiec 2022

Niebo nad Szczecinem w lipcu 2022

Po czerwcowym przesileniu letnim dni stają się coraz krótsze. W Szczecinie, 1 lipca wschód Słońca będziemy mogli obserwować o godzinie 04.38, a zachód o 21.33. Natomiast 31 lipca wschód Słońca nastąpi o godzinie 05.17, zaś zachód o 20.59. W naszych okolicach 29 lipca kończą się „białe noce” astronomiczne które rozpoczęły się 14 maja. 

4 lipca, o godzinie 09.11, Ziemia znajdzie się najdalej od Słońca (w aphelium). Oba ciała niebieskie będzie wtedy dzielił dystans ponad 152 milionów kilometrów. 

Księżyc

Kolejność faz Księżyca w lipcu jest następująca:

  •  07-07 04:14 – I Kwadra
  •  13-07 20:37 – Pełnia
  •  20-07 16:18 – III Kwadra
  •  28-07 19:55 – Nów

13 lipca, o godzinie 11.05, Księżyc znajdzie się w perygeum, w odległości około 357 tys. km od Ziemi a gdy pojawi się na wieczornym niebie rozmiar jego tarczy osiągnie wielkość 33,43’. W nocy z 13 na 14 lipca, podczas Siennej Pełni (angielska nazwa Hay Moon) czeka nas więc kolejna superpełnia.

Koniunkcje Księżyca z jasnymi planetami będziemy mogli oglądać w drugiej połowie miesiąca. 16 lipca Srebrny Glob około godziny 0.30 zbliży się na odległość 4°47’ do Saturna, a 19 lipca od północy do świtu widoczny będzie blisko Jowisza.

Planety

W pierwszym wakacyjnym miesiącu przez sporą część nocy widoczne będą największe planety Układu Słonecznego. O ile na początku lipca wschód Jowisza będzie następować po północy, to pod koniec miesiąca będzie pojawiał się już późnym wieczorem. Z kolei wschody Saturna będą następować mniej więcej godzinę przed wschodem Jowisza. Mars będzie wschodził w drugiej połowie nocy i powoli będzie następować to coraz wcześniej aż 31 lipca pojawi się nad horyzontem o północy. Te trzy planety będą ustawione prawie w jednej linii, chociaż dość daleko od siebie.

Merkurego będziemy mogli próbować wypatrzeć nad ranem do 9 lipca, nisko nad wschodnim horyzontem, a po 25 lipca na wieczornym niebie, krótko po zachodzie Słońca. 

Wenus przez cały lipiec będzie widoczna przed wschodem Słońca, pełniąc rolę Gwiazdy Porannej o jasności około -3,8 mag.

Wspomniane planety można dostrzec gołym okiem, natomiast dla posiadaczy lornetek lub teleskopów do obserwacji w drugiej połowie lipcowych nocy dostępny będzie także Uran (w gwiazdozbiorze Barana ) i Neptun (między Rybami a Wodnikiem).

Gwiazdozbiory i „spadające gwiazdy”

Z układów gwiazd na niebie dominować będzie w dalszym ciągu asteryzm Trójkąta Letniego (Wega, Deneb i Altair), który przecina pasmo Drogi Mlecznej. W jego okolicach można odszukać niewielkie gwiazdozbiory Liska, Strzały i Delfina. Wraz z upływem nocy centralną część nieba zacznie zajmować rozległy układ gwiazd zwany Pegazem. Natomiast nisko nad horyzontem warto spróbować odnaleźć Rybę Południową i Strzelca – gwiazdozbiory rzadko widoczne na naszym niebie.

W lipcu swoją aktywnością zaczynają roje meteorów wchodzące w skład tzw. kompleksu Akwarydów – Kaprikornidów. Stanowi go kilka rojów z radiantami umiejscowionymi w gwiazdozbiorach Wodnika i Koziorożca. Należą do niego m.in. Alfa Kaprikornidy oraz Południowe Delta Akwarydy.

Alfa Kaprikornidy są prawdopodobnie rojem bardzo starym, co ujawnia się w skomplikowanej strukturze radiantu. Meteory należące do tego roju mają niewielką prędkość, do 23 km/s, ale ich jasność często przewyższa przeciętną. Aktywność roju przypada na początek lipca i trwa do połowy sierpnia, a jego maksimum wystąpi w nocy z 30 na 31 lipca, kiedy to będzie można dostrzec kilka zjawisk na godzinę (ZHR=5). 

Południowe Delta Akwarydy będą aktywne na nocnym niebie od 17 lipca do 21 sierpnia. Radiant znajduje się w gwiazdozbiorze Wodnika. Maksimum tego znanego w Chinach już w starożytności roju przypada w tym roku w nocy z 29 na 30 lipca a jego aktywność kształtuje się na poziomie ZHR=20. Meteory podczas wchodzenia w atmosferę ziemską osiągają prędkość do 41 km/s. Rój związany jest z kometami muskającymi Słońce należącymi do rodziny Krachta i rodziny Machholza. 

Swoją aktywność w drugiej połowie lipca zaczynają Perseidy ale maksimum osiągną one dopiero w sierpniu.  

ISS

Międzynarodowa Stacja Kosmiczna (ISS) będzie widoczna przez cały lipiec nocą lub w późnych godzinach wieczornych. Wszystkie przeloty ISS i innych satelitów znajdują się na stronie: https://heavens-above.com.  

Opracowanie: Jolanta Olejniczak

Astrofotografia smartfonem – spotkanie oddziału – 9 czerwca

Na najbliższym spotkaniu dowiemy się, jak zrobić własną fotografię kosmicznych obiektów za pomocą urządzenia, które każdy z nas ma w swojej kieszeni. 

Niesamowity postęp technologii jakiego doświadczamy idzie w parze z zachwytem i poznaniem otaczającego nas wszechświata. Prelekcja przeznaczona jest zarówno dla osób ciekawych i stawiających pierwsze kroki w astrofotografii jak i zaawansowanych astronomów amatorów, którzy podróżując cenią sobie zaskakująco dobre efekty przy lekkości, prostocie i minimalizowaniu kosztów użytego sprzętu.

Astrofotografia smartfonem – Paweł Szkaplewicz
9 czerwca, godz. 19:00.
Budynek Jednostek Międzywydziałowych ZUT
ul. Piastów 48, sala nr 13 na parterze.

Prelegent opisze technologie, które są powszechnie dostępne i umożliwiają zrozumienie i rozpoczęcie przygody z rejestracją fotonów biegnących do nas miliony lat. Dowiemy się jak działa współczesna matryca telefonu komórkowego, jak można przy jej pomocy osiągnąć zasięg nawet 15 magnitudo, jak kalibrować klatki zdjęć kosmosu by zmaksymalizować użyteczny sygnał wobec niechcianego szumu. Sięgniemy gwiazd w naszej galaktyce oraz innych galaktyk, zachwycimy się obrazami zjawisk o kosmicznej genezie w atmosferze Ziemi z użyciem komórki,  w tym zórz, obłoków srebrzystych, bolidów czy meteorów. Zamienimy teleskop obserwacyjny w skuteczny astrograf. Poczynimy pierwsze kroki w uwiecznieniu piękna kosmosu oraz zostaniemy prawdziwymi badaczami przestrzeni.

Rozwiniemy wachlarz możliwości, przez pozostawienie komórki leżącej przez godzinę w polu i wycelowanej w zenit po projekcję okularową z teleskopu. A technologia nie zwalnia. Wszystko z użyciem sprzętu który już mamy i softwaru dostępnego w sieci, bez kosztów. Przyszłe pokolenie będzie wysyłać w kosmos nie satelity czy sondy tylko coś na kształt smartfonów…

Serdecznie zapraszamy członków i sympatyków!