Po czerwcowym przesileniu letnim dni stają się coraz krótsze. W Szczecinie, 1 lipca wschód Słońca będziemy mogli obserwować o godzinie 04.38, a zachód o 21.33. Natomiast 31 lipca wschód Słońca nastąpi o godzinie 05.17, zaś zachód o 20.59. W naszych okolicach 29 lipca kończą się „białe noce” astronomiczne które rozpoczęły się 14 maja.
4 lipca, o godzinie 09.11, Ziemia znajdzie się najdalej od Słońca (w aphelium). Oba ciała niebieskie będzie wtedy dzielił dystans ponad 152 milionów kilometrów.
Księżyc
Kolejność faz Księżyca w lipcu jest następująca:
- 07-07 04:14 – I Kwadra
- 13-07 20:37 – Pełnia
- 20-07 16:18 – III Kwadra
- 28-07 19:55 – Nów
13 lipca, o godzinie 11.05, Księżyc znajdzie się w perygeum, w odległości około 357 tys. km od Ziemi a gdy pojawi się na wieczornym niebie rozmiar jego tarczy osiągnie wielkość 33,43’. W nocy z 13 na 14 lipca, podczas Siennej Pełni (angielska nazwa Hay Moon) czeka nas więc kolejna superpełnia.
Koniunkcje Księżyca z jasnymi planetami będziemy mogli oglądać w drugiej połowie miesiąca. 16 lipca Srebrny Glob około godziny 0.30 zbliży się na odległość 4°47’ do Saturna, a 19 lipca od północy do świtu widoczny będzie blisko Jowisza.
Planety
W pierwszym wakacyjnym miesiącu przez sporą część nocy widoczne będą największe planety Układu Słonecznego. O ile na początku lipca wschód Jowisza będzie następować po północy, to pod koniec miesiąca będzie pojawiał się już późnym wieczorem. Z kolei wschody Saturna będą następować mniej więcej godzinę przed wschodem Jowisza. Mars będzie wschodził w drugiej połowie nocy i powoli będzie następować to coraz wcześniej aż 31 lipca pojawi się nad horyzontem o północy. Te trzy planety będą ustawione prawie w jednej linii, chociaż dość daleko od siebie.
Merkurego będziemy mogli próbować wypatrzeć nad ranem do 9 lipca, nisko nad wschodnim horyzontem, a po 25 lipca na wieczornym niebie, krótko po zachodzie Słońca.
Wenus przez cały lipiec będzie widoczna przed wschodem Słońca, pełniąc rolę Gwiazdy Porannej o jasności około -3,8 mag.
Wspomniane planety można dostrzec gołym okiem, natomiast dla posiadaczy lornetek lub teleskopów do obserwacji w drugiej połowie lipcowych nocy dostępny będzie także Uran (w gwiazdozbiorze Barana ) i Neptun (między Rybami a Wodnikiem).
Gwiazdozbiory i „spadające gwiazdy”
Z układów gwiazd na niebie dominować będzie w dalszym ciągu asteryzm Trójkąta Letniego (Wega, Deneb i Altair), który przecina pasmo Drogi Mlecznej. W jego okolicach można odszukać niewielkie gwiazdozbiory Liska, Strzały i Delfina. Wraz z upływem nocy centralną część nieba zacznie zajmować rozległy układ gwiazd zwany Pegazem. Natomiast nisko nad horyzontem warto spróbować odnaleźć Rybę Południową i Strzelca – gwiazdozbiory rzadko widoczne na naszym niebie.
W lipcu swoją aktywnością zaczynają roje meteorów wchodzące w skład tzw. kompleksu Akwarydów – Kaprikornidów. Stanowi go kilka rojów z radiantami umiejscowionymi w gwiazdozbiorach Wodnika i Koziorożca. Należą do niego m.in. Alfa Kaprikornidy oraz Południowe Delta Akwarydy.
Alfa Kaprikornidy są prawdopodobnie rojem bardzo starym, co ujawnia się w skomplikowanej strukturze radiantu. Meteory należące do tego roju mają niewielką prędkość, do 23 km/s, ale ich jasność często przewyższa przeciętną. Aktywność roju przypada na początek lipca i trwa do połowy sierpnia, a jego maksimum wystąpi w nocy z 30 na 31 lipca, kiedy to będzie można dostrzec kilka zjawisk na godzinę (ZHR=5).
Południowe Delta Akwarydy będą aktywne na nocnym niebie od 17 lipca do 21 sierpnia. Radiant znajduje się w gwiazdozbiorze Wodnika. Maksimum tego znanego w Chinach już w starożytności roju przypada w tym roku w nocy z 29 na 30 lipca a jego aktywność kształtuje się na poziomie ZHR=20. Meteory podczas wchodzenia w atmosferę ziemską osiągają prędkość do 41 km/s. Rój związany jest z kometami muskającymi Słońce należącymi do rodziny Krachta i rodziny Machholza.
Swoją aktywność w drugiej połowie lipca zaczynają Perseidy ale maksimum osiągną one dopiero w sierpniu.
ISS
Międzynarodowa Stacja Kosmiczna (ISS) będzie widoczna przez cały lipiec nocą lub w późnych godzinach wieczornych. Wszystkie przeloty ISS i innych satelitów znajdują się na stronie: https://heavens-above.com.
Opracowanie: Jolanta Olejniczak